Integracyjny piknik „Albańska Wiosna” tradycyjnie odbywał się późną wiosną. W tym roku, uczestnicy pikniku mieli wyjątkową okazję powitać pierwszy dzień jesieni. W sobotę, 23 września 2023 roku, Albańczycy z Albanii i Kosowa związani z Polską, Polacy związani z Albanią i Kosowem oraz polscy sympatycy obu krajów, po raz kolejny spotkali się w Ciechocinku, w gościnnym ogrodzie profesor Ireny Sawickiej, językoznawczyni, slawistki i bałkanolożki.
Piknik przygotowali: Zarząd Towarzystwa Polsko-Albańskiego kierowany przez dr Dorotę Horodyska – prezeskę oraz Stowarzyszenie Polsko-Kosowskie KOS-POL, prowadzonego przez prezesa Haxhiego Dullę.
Catering przygotowali we własnym zakresie członkowi obydwóch Stowarzyszeń, w którym serwowano też bałkańskie menu: baklawę, lokum i rakiję.
Około południa, prezesi gorąco powitali Gości, przybyłych z różnych miejscowości, w tym z: Gdańska, Olsztyna, Warszawy, Poznania, Nowego Sącza, Skierniewic wśród których byli: płk Dilaver Hoxha – attaché wojskowy Republiki Albanii w Polsce, Jarosław Rosochacki – Generalny Konsul Honorowy Republiki Albanii w Polsce, Shkëlzen Macukull – pierwszy sekretarz i konsul Ambasady Republiki Albanii w Polsce, Marek Jeziorski – były ambasador RP w Albanii w latach 2012-2016) i też tłumacz języka albańskiego powieści Ismaila Kadare pt.” „Kronika w kamieniu”.
Wykonano – zgodnie z tradycją – wspólną fotografię, niestety z pominięciem osób przybyłych nieco później.
Nowością na tegorocznym pikniku był mini wernisaż obrazów autorstwa Marii Kozłowskiej – członkini TPA i KOS-POL cieszących się wielkim zainteresowaniem.
Następnie ww. Marek Jeziorski omówił tłumaczoną przez siebie ww. książkę Ismaila Kadare, dodając o nim informacje biograficzne. Książkę tę można było nabyć wraz z autografem tłumacza.
O znamienitym Albańczyku, Antonim Crutcie, wielce niegdyś zasłużonym dla Rzeczypospolitej, ale niestety zapomnianym, opowiedział Andrzej Zygmunt Rola-Stężycki – historyk i regionalista, specjalizujący się w dziejach Mazowsza Południowego, odkrywca osoby Antoniego Łukasza Crutty i autor kilku o nim artykułów.
W tym roku minęło 211 lat od śmierci tego bohatera dwóch narodów, zmarłego i spoczywającego w Lewiczynie, niewielkiej wsi w powiecie grójeckim W tej też miejscowości w dniu 3 czerwca br., z inicjatywy Towarzystwa Polsko-Albańskiego, Stowarzyszenia Polsko-Kosowskiego, oraz ww. Andrzeja Zygmunta Roli – Stężyckiego. przy wsparciu Ambasady Republiki Albanii, przy współudziale władz gminy Belsk Duży, miała miejsce podniosła uroczystość złożenia wieńców i zapalenia zniczy pod obeliskiem nagrobnym, na którym przed laty wyryto napis: Tu spoczywa Antoni Łukasz Crutta, zmarły w 1812 roku w Lewiczynie, jego córka Eliza zamężna Bedlińska, generałowa, zmarła w 1799 roku oraz Wojciech Piotr Bedliński, generał-adiutant Komisji Wojskowej Koronnej i radca województwa mazowieckiego, zmarły w roku 1822.
Ceremonia ta spowodowała ustalenie, że dzień 11 czerwca – rocznica śmierci Crutty, ogłoszony zostanie Dniem Jego Pamięci, a każdego roku w Lewiczynie, albańsko-polska delegacja złoży wieńce i zapali znicze na jego grobie.
Dzień ten stanowić będzie też okazję do dorocznych spotkań z miejscowymi władzami, historykami i mieszkańcami regionu, na rzecz rozwoju wspólnej polsko-albańskiej działalności w zakresie kultury, turystyki i gospodarki.
Kolejnej prezentacji dokonała dr Dorota Horodyska, przedkładając zaskakujące relacje polsko – albańskie, związane z jej rodziną.
Piknik zakończył się późnym wieczorem.
Było to niezwykle interesujące wydarzenie, bowiem niewielu Albańczyków mieszka w Polsce, a piknik był okazją do spotkania rodaków, podejmowania rozmów w języku ojczystym, aczkolwiek wielu Albańczyków swobodnie porozumiewa się w języku polskim.
A więc…do następnego spotkania.
Tamara Jesionowska. Tekst i foto.
