Odrzywół

A więc…dokonało się.

Na rynku wydawniczym ukazała się nowa, kolejna już publikacja autorstwa Andrzeja Zygmunta Roli – Stężyckiego pt.: „Odrzywół. Gród Dobrogosta”.

Zamyka ona cykl wydawniczy zwany „Odrzywolską trylogią”, bowiem zawiera się on w trzech regionalnych publikacjach, odnoszących się do dziejów gminy Odrzywół w powiecie przysuskim, a która to oddzielona jedynie Pilicą, od południowego – zachodu graniczy bezpośrednio z powiatem grójeckim.

Trylogia ta traktuje o niezwykle pięknym, położonym w widłach Pilicy i Drzewiczki, północno – zachodnim fragmencie powiatu przysuskiego, zawartego na terenie gminy Odrzywół.

Ten sąsiadujący bezpośrednio z południowo – zachodnimi rubieżami powiatu grójeckiego region, od wieków tkwiący w obszarze oddziaływania kultury i folkloru opoczyńskiego, jest niezwykle interesujący historycznie. To także przyrodniczo – krajoznawcza enklawa, praktycznie nieznana nawet mieszkańcom Polski centralnej, a przecież wielce zasobna w zabytkowe obiekty architektury, w tym rezydencjonalnej i sakralnej, oraz bogata przyrodniczo.

Położona na obszarze dawnej Puszczy Pilickiej, przylega bezpośrednio od południa do Wzgórz Gielniowskich, a od zachodu do Lasów Spalskich, w sąsiedztwie kilku okazałych akwenów wodnych, jest wielce interesującą turystycznie i rekreacyjnie.

Pierwszą część „Trylogii” pt. „Różanna. Wieś w gminie Odrzywół”, Autor prezentował w roku 2013, opisując w niej niewielką, położoną wśród lasów nad Kiełcznicą, niezwykle urokliwą wieś letniskową.

„Łęgonice Małe. Wenecja Zapilcza” – cześć druga, wydana w roku 2015 — to opowieść o niewielkiej i niezwykłej, położonej na południowym, prawym brzegu Pilicy wiosce, niegdyś mieście w latach 1420 – 1868, usytuowanej w meandrach licznie tu rozgałęzionego starorzecza Pilicy, zwanego Rzeczycą. Wsi będącej siostrą położonych w bezpośrednim sąsiedztwie – na przeciwległym brzegu Pilicy już w powiecie grójeckim – Łęgonic Starych, o wspólnej przecież historii.

„Odrzywół. Gród Dobrogosta” – jest subiektywną monografią wsi gminnej, a niegdyś w latach 1418 – 1868 miasta.  Książka ta – jak i poprzednie – jest pięknym, ilustrowanym fotografiami Autora, obszernym albumem.

To kolejna i bardzo cenną publikacja regionalną, która zamka opowieść o tej mało znanej krainie, choć przecież nie wyczerpie informacji o pozostałych miejscowościach tego pięknego regionu. Całość ta jednak, jest bezsprzecznie pionierskim przedsięwzięciem i dowodem na to, że można pisać obszernie o najmniejszych i – wydawałoby się – mało interesujących miejscowościach.

Jest to bezsprzecznie poważny dokument historyczny, wielce źródłowy, opatrzony też licznymi przypisami, bogatą ikonografią i obszerną bibliografią.

Lektura ta uświadamia czytelnikom potrzebę rejestracji dziejów regionu, jego mieszkańców i ich dokonań. Jest także dowodem przemijania i próbą wskrzeszenia pamięci o przodkach.

Autor – badacz dziejów regionu – od lat stara się pokazać Zainteresowanym walory Grójeckiego i terenów przyległych. Te bowiem przez lata niedoceniane, nie doczekały się przyzwoitej monografii i – przez dziwne jakieś fatum – nie doczekały się też wsparcia ze strony odpowiedzialnych za ten stan rzeczy gremiów.

Tym większa jest więc zasługa Autora, że mimo owych przeciwieństw, nie zaniechał prac, które są – jakby nie patrzeć – wielce filantropijnym prezentem dla mieszkańców, wspieranym z jego osobistych środków. Te jednak wyczerpać się mogą. Czy wówczas finansowanie przejmą gminy i powiaty?

Te – jak dotychczas – nie są tym zainteresowane. No cóż…widać trzeba igrzysk…

Tym bardziej więc – mimo powyższego – cenić należy charyzmę Autora i innych twórców regionu, skazanych za samotne pokonywanie przeszkód, których być nie powinno…

Niezależnie od tego, liczne grono Czytelników i sympatyków Autora – i nie tylko z Grójca – ma nadzieję, że długo jeszcze będzie mieć możliwość poznawania „białych kart” z historii regionu. Także osobistego spotkania z Autorem na jego kolejnym spotkaniu autorskim, przy „Książce z autografem”, na które niebawem Zainteresowanych zaprosimy, informując na łamach naszej gazety o jego terminie.

Książkę „Odrzywół. Gród Dobrogosta” wydano przy wsparciu Księgarni Krzysztofa Lichosika w Grójcu (ul. Piłsudskiego 6), a która to jest jej jedynym dystrybutorem. Można ją – jak też inne publikacje tego Autora – tam też zakupić.

Barbara Abramczyk